Beinhimnubólga

Beinhimnubólga (e: periostitis tibia, medilat tibiasyndrom, shin splints) er algengur álagsaáverki hjá hlaupurum og er tíðnin óháð kyni og aldri. Flestir hafa orðið fyrir álika meiðslum einhvertíma á hlaupaferlinum og eru batahorfur góðar ef fyrirbyggjandi aðgerðum og meðferð er beitt tímanlega.

Hvernig lýsir beinhimnubólga sér?

Verkurinn við beinhimnubólgu er oftast staðsettur innanvert á sköflung u.þ.b. 10 til 20 sm fyrir ofan ökklaliðinn. Í fyrstu koma óþægindin eftir æfingar en verða síðan meira viðvarandi.
Einkenni geta stafað af þremur orsökum:

  • Bólga í beinhimnu sköflungsbeins og aðliggjandi sinum vegna aukins álags á fótinn,
  • Álagsbrots sem orsakast af sprungum sem myndast í leggbeinið vegna nýtilkomins álagst
  • Vöðvar sem tilheyra leggnum þenjast út við álag og þrýsa á bandvefnhimnuna sem umlykur þá. En himnan gefur lítið eftir og myndast þá þrýstingur sem þrengir að og dregur úr blóðflæði og súrefnisstreymi til vöðvanna.

Hver er áhættan?

Meiðslin eru algengust á vorin þegar æfingaálag er aukið. Hlaup á hörðu undirlagi, hallandi braut og skór með lélega dempun/-stuðning er algengur orsakaþáttur, en of mjúkt undirlag (sandur, gras) getur aukið á innhalla og orsakað meiðslin. En við innhalla eykst álagið á vöðva sem allra jafn er mótverkandi við innhalla, og hætta á bólgu verður við beinhimnuna.

Hvað er hægt að gera?

Til að fyrirbyggja meiðslin er því mikilvægt að huga vel að skóm, hugsanlegu innhallavandamáli, hita vel upp fyrir átök, taka mark á verkjaaðvörunum og draga þá úr æfingamagninu.

Teygjur á aumum og stuttum vöðvanum eru mikilvægar og draga má úr bólgunni með ískælingu (a.m.k. 20 mín. í einu 2 til 3svar á dag) eða með bólgueyðandi lyfjum.

Í flestum tilvikum eru batahorfur góðar ef tekið er á vandanum í upphafi með festu en ef einkenni eru slæm eða hverfa ekki þrátt fyrir meðferð er rétt ad taka röntgenmynd af sköflungnum til að útiloka hugsanlega álagssprungu/brot í beininu.

Höfundur greinar