Núna er daginn farið að lengja og óskandi að við förum að sjá til gulu vinkonu okkar sólarinnar. Sólin er nú mestmegnis gleðigjafi hér á landi og algengt að landinn nýti hvern einasta sólargeisla loksins þegar að hún lætur sjá sig. Það í sjálfu sér er gott enda hvetur hún oft til aukinnar útiveru, hreyfingar og samverustunda, en þó eru ýmsir hlutir sem hafa ber í huga þegar eyða á miklum tíma í sólinni.
Sólbruni
Útfjólubláir geislar sólarinnar geta valdið sólbruna, en sólbruni getur verið allt frá mildum roða upp í slæmann djúpann bruna sem veldur vessafylltum blöðrum og sárum á húðinni. Sólbruni er áhættuþáttur fyrir húðkrabbameini síðar á ævinni og því ætti alltaf að reyna að koma sem best í veg fyrir hann.
Besta leiðin til að koma í veg fyrir sólbruna er að klæða af sér sólina með ljósum og léttum fatnaði, höfuðfötum og sólgleraugum. Einnig er gríðarlega mikilvægt að nota alltaf sólarvörn við útiveru, sérstaklega á sólarmiklum dögum. Mælt er með að nota sólarvörn með varnarstuðul 30 eða hærra, og fylgja leiðbeiningum varðandi enduráburð, þá er mikilvægt að bera á sig amk 30 mínútum áður en farið er út í sólina.
Sólstingur
Þegar að höfuð einstaklings er óvarið fyrir sterkum geislum sólarinnar er algengt að fólk fari að finna fyrir einkennum sólstings. Í þessum tilfellum komast geislarnir og varminn frá sólinni inn að heila í gegnum höfuð og augu og geta einkennin verið skyndileg þreyta, höfuðverkur, pirringur ofl.
Til að koma í veg fyrir sólsting er hægt að nota sólgleraugu og höfuðfat svo geislar sólarinnar hafi ekki jafn greiðan aðgang að höfðinu. Ef einkenni eru nú þegar komin fram skal reyna að forðast sólina, halda að sér vökva og mögulega er þörf á verkjastillandi lyfjum.
Hitaslag
við háan lofthita og mikinn raka, getur myndast þannig ástand að sviti nær ekki að gufa upp af húðinni. Þetta getur valdið því að líkaminn nær ekki að kæla sig niður og líkamshitinn getur hækkað mikið hratt, en það getur haft alvarlegar afleiðingar í för með sér. Algengast er að fólk fái hitaslag þegar að það er að stunda mikla og/eða erfiðar líkamlegar æfingar í mikilli sól, hita og raka, og ber því að fara varlega í þessháttar líkamlega áreynslu.
Ef einstaklingur fær hitaslag er mikilvægt að kæla viðkomandi eins fljótt og auðið er, koma honum úr sólinni og halda vökva að viðkomandi.
Höfundur greinar
Erla Guðlaug Steingrímsdóttir, hjúkrunarfræðingur
Allar færslur höfundar