Grein: Íþróttaskór – hvernig á að velja þá?

Fæturnir okkar eru ólíkir, þess vegna þarf mismunandi skólag fyrir mismunandi fætur. Það er mjög mikilvægt að velja skó sem henta fót- og hlaupalagi. Skórnir verða að hafa mikla höggdempun, því þyngdin niður í fæturna margfaldast við höggið í lendingunni. Bein, liðir, liðbönd, vöðvar og sinar styrkjast við þetta aukna álag. …

Grein: Hvað virkar gegn kvefi?

C  vítamin Margir trúa því að með því að taka inn háskammta af c vítamíni geti þeir komið í veg fyrir kvef en svo virðist þó ekki vera raunin. Í samantekt sem gerð var árið 2007 á 30 rannsóknum með um 11,000 þáttakendum var niðurstaðan sú að regluleg neysla á …

Sjúkdómur: Kvef eða flensa?

Almennt Ein algengasta orsök veikindafjarvista frá vinnu eða skóla er kvef – venjulegt kvef. Kvef er vegna vírussýkingar og er svo kallaður Rhinovírus algengastur.  Kvefvírusar eru lífsseigir.  Þeir geta lifað lengi utan líkamans, s.s. á hurðarhúnum, peningum og ýmsum áhöldum.  Í kjölfar kvefsýkingar myndast að öllu jöfnu ævilangt ónæmi fyrir …

Grein: Guillian-Barré syndrome GBS

Hvað er Guillian-Barré Sjúkdómur (GBS)? Guillian-Barré sjúkdómur er sjaldgæfur bólgusjúkdómur þar sem ónæmiskerfið ræðst á eigið úttaugakerfi, þ.e. taugarnar utan heila og mænu. Sjúkdómurinn byrjar yfirleitt með skyndilegu máttleysi eða doða í útlimum sem getur svo breiðst út tiltölulega hratt og endað á að allur líkaminn lamast. Sjúkdómurinn er þess …

Sjúkdómur: Blóðleysi (anemia) eða Járnskortur

Blóðvökvi (plasma) inniheldur 3 mismunandi frumur: Hvít blóðkorn sem eru hluti af ónæmiskerfi líkamans og aðstoða hann við að verjast sýkingum. Rauð blóðkorn sjá um að flytja súrefni með aðstoð blóðrauða (haemoglobin). Blóðflögur aðstoða svo við blóðstorknun. Blóðleysi (anaemia) felur í sér skort á rauðum blóðkornum. Rauðu blóðkornin ferðast um …

Grein: Holl ráð um þurra húð

Þurr húð (xerosis) er ekki eiginlegur húðsjúkdómur en ástand húðarinnar einkennist af því að hún flagnar, oft með roða, ertingu og kláða. Þetta veldur mestum vandræðum á haustin og veturna. Húðþurrkur kemur yfirleitt fram í andliti, á höndum, handleggjum og fótum. Meira ber á þessu með hækkandi aldri. Hvað veldur húðþurrki? …

Grein: Ertu orkulaus ?

Rannsóknir hafa sýnt að flestir finna fyrir orkuleysi þegar líður á daginn. Þá eykst einbeitingarskortur og fólki finnst það alveg orkulaust. Þá er ansi freistandi að næla sér í einhverja skyndiorku, súkkulaði eða annað slíkt en eftirfarandi ráð ættu að virka betur: Borðaðu Orkan sem fæst úr sætindum er fljót að …

Grein: Verslunarmannahelgi

Verslunarmannahelgin er handan við hornið  og má búast við að ungir sem aldnir flykkist út um allar koppagrundir að gera skemmtilega hluti. En þó að við ætlum að hafa gaman er engin ástæða til þess að stefna lífi og limum eða heilsunni almennt í hættu. Það eru nokkur heilsutengd atriði …

Grein: Sólarofnæmi

Flestar húðgerðir brenna ef þær komast í snertingu við nægilegt magn af útfjólubláum geislum. Hins vegar brenna sumir mjög auðveldlega og til eru einstaklingar sem fá útbrot ef þeir komast í  sól. Þetta gengur gjarnan undir nafninu sólarofnæmi. Til eru nokkrir undirflokkar en þeirra algengastur er Polymorphous Light Eruption (PMLE) …

Grein: Sumar, börn og slysahættur

Inngangur Það er mjög freistandi að leyfa börnum að vera lengur úti á kvöldin yfir sumartímann. Veðrið er oft gott og nóttin björt. En hafa foreldrar gert sér grein fyrir því að barnið er kannski búið að vera að leika sér úti allan liðlangan daginn án hvíldar. Þreyta er oft …

Lífstíll: Góð ráð við of lítilli þyngd

Of lítil þyngd getur verið jafn bagaleg og of mikil þyngd Margir stríða við vandamál sem er þveröfugt við offitu. Þeir eru of grannir og geta ekki þyngst.  Einna erfiðast er það þeim sem þjást af þrálátum sjúkdómi sem rænir þá matarlystinni og eykur brennsluna. En fullfrískir menn eiga líka …

Sjúkdómur: Þvagfærasýking/Blöðrubólga

Hvað er blöðrubólga? Blöðrubólga er sýking í þvagblöðrunni en heitið er oft notað ef sýking eða erting í neðri hluta þvagfæra leiðir til þess að þvaglát verða tíð eða sár. Hver er orsökin? Ýmsar orsakir geta verið fyrir blöðrubólgu. Sýking af völdum þarmabaktería er langalgengasta orsök blöðrubólgu. Sérstaklega hjá konum, …

Grein: Ferðalög og Heilsan

Ferðalög landans hafa  aukist jafnt og þétt á síðustu áratugum og nú þykir ekki lengur orðið tiltökumál að fara til fjarlægra heimsálfa. Það sem gleymist oft í gleðinni við undirbúning ferðar eru forvarnirnar sem snúa að heilsunni. Það er alltaf spennandi að ferðast um heiminn og upplifa nýjar víddir á …

Lífstíll: Sund – góð leið til heilsubótar

Margir sem hreyfa sig að staðaldri mega af einhverri ástæðu ekki hlaupa eða nenna því einfaldlega ekki. Fyrir þessa einstaklinga er sund tilvalin íþrótt, bæði til þess að koma sér í form og eins til að stunda skemmtilega tómstundaiðju. Á Íslandi er auðvelt að komast í sund þar sem nóg …

Lífstíll: Andoxunarefni

Andoxunarefni eru efni sem hindra eða hlutleysa  svokölluð sindurefni og koma í veg fyrir skaða af þeirra völdum. Sindurefni myndast við oxun í efnahvörfum líkamans og geta þau valdið skaða í lifandi frumum og skemmt t.d. matvæli.  Andoxunarefni eru einnig kölluð þráavarnarefni af þessum ástæðum. Hvar finnast þau? Andoxunarefni finnast …

Grein: Komdu út að hlaupa!

Inngangur Það kostar ekkert að fara út að hlaupa, það er hægt að gera það hvar sem er og þú brennir fleiri kaloríum en þú heldur. Með því að fara reglulega út að hlaupa getur þú dregið úr áhættunni á að fá ýmsa langvinna sjúkdóma svo sem hjarta og æðasjúkdóma …

Lífstíll: Tíu þúsund skref

Rannsóknir sýna að með því að ganga 10,000 skref á dag er hægt að hafa marktæk áhrif til betri heilsu. Með því einu að setja annann fótinn fram fyrir hinn er hægt að byggja upp þrek, brenna auka hiteiningum og hafa jákvæð áhrif á hjarta og æðakerfið. Hvað er svona …

Grein: Flasa

Þótt flasa sé ekki smitandi og sjaldnast alvarlegt vandamál getur það samt sem áður verið afar hvimleitt. Það góða er að oftast er auðvelt að halda einkennum niðri.  Daglegur hárþvottur með mildu sjampói dugar oftast í vægum tilfellum og ef það dugar ekki til eru til sérstök flösusjampó. Einkenni flösu …

Sjúkdómur: Sjálfsskoðun á eistum

Samkvæmt kabbameinsfélaginu er eistnakrabbamein tiltölulega sjaldgæft miðað við önnur krabbamein. Það er samt sem áður algengasta illkynja mein sem karlmenn á aldrinum 25-39 ára greinast með. Að sama skapi er eistnakrabbamein eitt fárra læknanlegu krabbameina jafnvel þó að það hafi náð að dreifa sér. Yfirleitt eru engin sérstök byrjunareinkenni. Ef …

Grein: Sofðu vel

Sífellt er verið að tala um hreyfingu og mataræði en minna rætt um svefninn. Staðreyndin er samt sem áður sú að þetta hangir allt saman saman og jafnvel má fullyrða að svefninn sé mikilvægastur af þessu þrennu. Þó eru þetta allt gríðarlega mikilvægir þættir til þess að viðhalda góðri heilsu. …

Grein: Arfgeng kólesterólhækkun í blóði

Frumur líkamans hafa viðtaka á yfirborði sínu sem binst fituefni er nefnist LDL-kólesteról og fjarlægir það úr blóðrásinni. Hjá einstaklingum með arfgenga kólesterólhækkun er galli í genunum sem stýra myndun þessara LDL-viðtaka. Þeir bindast þess vegna ekki LDL-kólesterólinu og það safnast upp í blóðrásinni. Genin sem stýra myndun LDL-viðtakanna hafa …

Grein: Heilsufarsmælingar- hvers vegna og fyrir hvern?

Inngangur Einkenni þess að blóðþrýstingur, kólesteról eða blóðsykur eru ekki að mælast eðlileg eru oft lítil eða engin og getur því langur tími liðið þar til það uppgötvast nema með markvissu eftirliti og skimun. Þess vegna ættu sem flestir að láta mæla þessa áhættuþætti með reglulegu millibili og að minnsta …

Sjúkdómur: Eyrnaverkur

Hver er orsökin? Verkir frá eyra geta komið frá hlustinni eða miðeyranu. Eyrnamergur Eyrnamergur getur safnast upp í hlustinni og á endanum myndað tappa. Það skerðir heyrnina og getur einnig valdið verkjum. Hægt er að leysa tappann upp með glýseróli eða sérstökum dropum, sem fást í apótekum. Yfirleitt þarf þó …

Sjúkdómur: Vörtur á höndum og fótum

Hvað eru vörtur? Vörtur eru algeng, góðkynja fyrirferð af völdum veirunnar papilloma, veiran sýkir húðfrumur og það myndast varta. Hér verður ekki fjallað um vörtur á kynfærum. Eru vörtur smitandi? Veiran smitast beint þ.e. með snertingu. Hún er mjög smitandi en fólk er misnæmt fyrir sýkingu. Sum börn fá aldrei …

Grein: Sviti

Sviti og svitalykt eru hluti af okkar daglega lífi, við svitnum við líkamlega áreynslu, streitu og ef okkur verður of heitt.  Í  likamanum eru tvær megingerðir svitakirtla sem framleiða ólíkar gerðir af svita.  Sviti er þunnur vökvi sem  svitakirtlarnir seyta út á yfirborð húðarinnar. Hann inniheldur vatn, sölt og úrgangsefni, til …

Sjúkdómur: Handa- fóta- og munnsjúkdómur

Hvað er það? Veirusjúkómur sem herjar á börn. Hann kemur fram sem blöðrur í koki og á lófum og iljum. Sjúkdómurinn er ekki hættulegur og gengur yfir af sjálfu sér. Hver erorsökin? Orsökin er veira (coxsackie A). Hvernig smitast sjúkdómurinn? Hann smitast bæði með úða- og snertismiti. Meðgöngutíminn, sá tími …

Grein: Járnofhleðsla (Haemochromatosis)

Er ástand þar sem of mikið járn safnast fyrir í líkamanum. Járnið hleðst þannig upp, sérstaklega í kringum líffæri eins og hjarta og lifur. Þegar járn safnast svona fyrir  getur það valdið  óþægindum eins og ógleði, kviðverkjum, hægðatregðu og liðverkjum. Eins getur það í alvarlegum tilfellum leitt til lifrarskemmda, hjartabilunar …

Grein: Góð ráð gegn kvefi og flensu

Kvef og flensur  eru  líklega algengasta heilsufarsvandamálið sem við mannfólkið glímum við. Meira er 200 mismunandi vírusar geta valdið misalvarlegum kvefeinkennum. Vírusar sem orsaka kvef smitast manna á milli með svokölluðu úðasmiti. Úðasmit á sér stað með þeim hætti að örsmáir dropar frá smituðum einstaklingi dreifast út í andrúmsloftið og …

Grein: Fimmta veikin (parvovirus B19)

Fimmta veikin er vírus sýking sem orsakast af völdum parvovirus B19 og veldur vægum útbrotum. Latneska heitið er erythema infectiosum. Nafnið er tilkomið vegna þess að sýkingin er fimmta í röðinni á lista yfir algenga barnasjúkdóma sem valda húðútbrotum. Veirusýkingin er algengari hjá börnum en fullorðnum og koma einkenni venjulega …

Sjúkdómur: Lewy body heilabilun

Lewy body er heilabilunarsjúkdómur  og  er talinn næst algengasta orsök heilabilunar á eftir Alsheimer. Þessi sjúkdómur er kenndur við próteinútfellingar í taugafrumum í heila sem kallaðar eru Lewy body.  Þessar útfellingar finnast í ýmsum öðrum sjúkdómum og það gerir greininguna erfiðari og um leið erfitt að átta sig á tíðni …